W przypadku połączenia słowa “procent” z liczebnikami ułamkowymi, istnieje reguła dotycząca nieodmienności formy, zwłaszcza w mianowniku, dopełniaczu i bierniku. Na przykład, mówimy “12,5 procent” czy “4 procent” i nie dodajemy końcówek takich jak “procenta” czy “procentu”.
W przypadku celownika, narzędnika i miejscownika końcówki odmieniamy regularnie.
W przypadku wyjątkowym, gdy mamy do czynienia z liczebnikiem “jeden”, stosujemy formy “procenta” lub “procentu”. Na przykład, można powiedzieć: “Zabrakło tylko jednego procenta / procentu głosów”.
W języku polskim jest siedem przypadków. Przypadek zależny to każdy przypadek z wyjątkiem mianownika i wołacza.
„Mi/mnie” to zaimki osobowe, które oznaczają „ja” w odpowiednim przypadku. W dopełniaczu odmienia się jako „mnie”, w celowniku „mi” (po przyimkach „mnie”), w bierniku „mnie”, w narzędniku „(ze) mną” i w miejscowniku „mnie”. Zaznaczona kolumna w tabeli pokazuje przypisanie:
ZAIMKI OSOBOWE
LICZBA POJEDYNCZA
LICZBA MNOGA
mianownik (Kto?, Co?)
ja
ty
on
ona
ono
my
wy
oni
one
dopełniacz (Kogo? Czego?)
mnie
cię ciebie*
go niego* jego**
jej niej*
co niego* jego**
nas
was
ich nich*
ich nich*
celownik (Komu? Czemu?)
mi mnie*
ci tobie*
mu niemu* jemu**
jej niej*
mu niemu* jemu**
nam
wam
im nim*
im nim*
BIERNIK (Kogo? Co?)
mnie
cię ciebie*
go niego* jego**
ja nią*
je nie*
nas
was
ich nich*
je nie*
NARZĘDNIK ((Z) KIM? (Z) CZYM?)
mną
tobą
nim
nią
nim
nami
wami
nimi
nimi
MIEJSCOWNIK ((O) KIM? (O) CZYM?)
mnie
tobie
nim
niej
nim
nas
was
nich
nich
WOŁACZ
–
–
–
–
–
–
–
–
–
* po przyimkach ** jego, jemu – na początku zadania, emfaza
Każdy przypadek łączy się z określonymi wyrażeniami, on decyduje, której formy fleksyjnej należy użyć. Przykłady:
Kochasz _____? Dlaczego nie słuchasz ____? Smutno ____ bez ciebie. I ty Brutusie przeciwko ____? Chodź ze ____ na lunch. Czy czasem o _____ myślisz?
BIERNIK: kogo, co? – mnie DOPEŁNIACZ: kogo, czego? – mnie Celownik: komu, czemu? – mi Celownik: komu, czemu?; po przyimku – mnie Narzędnik: z kim, z czym? – mną Miejscownik: o kim, o czym? – mnie
Żródła:
Debińska, K., Fastyn-Pleger, K., Małyska, A. i Ułańska, M. (2017). Gramatyka dla praktyka: Fleksja i słowotwórstwo. Potsdam, Niemcy: Kolleg fuer polnische Sprache und Kultur.
Polski na wynos. (2023). Gramatyka: ZAIMKI OSOBOWE – DEKLINACJA. Pobrano z lokalizacji https://www.polskinawynos.com/wp-content/uploads/2019/05/zaimki-osobowe-deklinacja.pdf